A to dopiero historia . . .

Historia Kaczor i okolic w datach. Od staro?ytno?ci do wspó?czesno?ci (ostatnie uzup.: 12.12.2018)

  


   Data                 Wydarzenie


3000 do 2000     p.n.e    Powstanie kompleksu  megalitycznego  w Zelgniewie: zespó? kamieni ustawionych nad Jeziorem Wapie?skim.


1430      Pierwsza wzmianka o wsi ?mi?owo. ?mi?owo nale?a?o do starostwa ujskiego.


13.12.1437     Pierwsza wzmianka o wsiach Zelgniewo i Brodna.     

                                                                               Dokument:

   "Uj?cie,   13 grudnia 1437 .  Marcin ze S?awska wojewoda kaliski i tenutariusz*) ujski sprzedaje so?ectwo w nowo zak?adanej wsi Brodna Paw?owi, so?tysowi z Zelgniewa."                    
                                                                                                                                                                                       *) tenutariusz  = dzier?awca, zw?aszcza dzier?awca królewszczyzny


1484    Pierwsza wzmianka o wsi Dziembowo.


1490   Pierwsza wzmianka o parafii ?mi?owo    


5 maja 1513    Pierwsza wzmianka o wsi Kaczory.






 


1517    Pierwsza wzmianka o wsi Rzadkowo.


1626    Na dzwonnicy przy ko?ciele w ?mi?owie zawis? dzwon "Miko?aj"  (dzwon znajduje si? we wspó?czesnej wie?y  ko?cielnej).


1645    Agnieszka z Potulickich Bia?o?liwska funduje w Morzewie drewniany ko?ció?  ku czci Przemienienia Pa?skiego.


24 lipca 1655    Szwedzi przechodz?c przez Dziembowo, przyst?pili do ataku na przepraw? w Uj?ciu.


20 lipca 1675   W ?mi?owie powstaje Bractwo Szkaplerza Karmelita?skiego. Akt erekcyjny powo?uj?cy bractwo podpisa? Miko?aj Stoi?ski, prowincja? Zakonu Karmelita?skiego


1707 - 1710   Epidemia d?umy (czarnej ?mierci) poch?on??a 1/3 nadnotckiej ludno?ci. W ?mi?owie zmarli wszyscy cz?onkowie 4 - 5 rodzin.


5 sierpnia 1772   Rosja, Prusy i Austria podpisa?y traktat I rozbioru Polski: Kaczory, ?mi?owo,  Dziembowo, Dziembówko, Morzewo, Zelgniewo, Brodna, Jeziorki, Rzadkowo, Równopole, Krzewina,  Prawomy?l, Byszewice  dosta?y si? na 150 lat pod w?adz? niemieck?.


29 czerwca 1774    W "Krwawej potyczce" pod Morzewem Polacy usi?owali przeciwstawi? si? pruskim uzurpacjom granicznym po I rozbiorze, jednak ponie?li kl?sk?. Czy wiesz co? wi?cej o tym wydarzeniu? Napisz do nas: redakcja@mojekaczory.pl


1830    Zbudowano pa?ac w Dziembowie. Do 1945  w r?kach rodziny Klitzing. Ostatni w?a?ciciel  Friedrich v. Klitzing.


1840     Zacz?to meliorowa? ??ki nadnoteckie i kopa? torf.


1848  Dziedziczka Rzadkowa, hrabina Joanna Nepomucena Grabowska, wybudowa?a w?asnym kosztem kaplic? pod wezwaniem Matki Boskiej Anielskiej. Po?wi?cenia kaplicy dokona? dziekan Kuczy?ski z Wysokiej w asy?cie ksi??y: Cellera z Miasteczka, Jastrz?bskiego z Morzewa, Gilla ze ?mi?owa, Petrycha z Pi?y.


1851   Otwarto lini? kolejow?  Pi?a - Bydgoszcz. Pierwsze prace rozpocz?to  w 1848 r.


1855   W parafii ?mi?owo wybucha epidemia cholery. W ?mi?owie, Jeziorkach i Zelgniewie zmar?o 11 osób


 1866   W parafii ?mi?owo po 11 latach powtórnie wybucha epidemia cholery. Zmar?o 35 osób (katolików - liczba zmar?ych ewangelików nieznana).


1871    Lebrecht Klitzing  za?o?y? hut? szk?a w Dziembówku, nazwan? od imienia jego ?ony Gertraudenhütte. Hut? rozebrano w roku 1927.


1872    Pa?stwo pruskie przej??o nadzór nad szkolnictwem, co zapocz?tkowa?o jego germanizacj? w zaborze pruskim.


1874     Lebrecht  Klitzing buduje w Dziembowie ko?ció? dla swojej rodziny oraz nielicznej gminy lutera?skiej.


1879    Otwarto now? lini? kolejow? z Pi?y do Poznania, w Dziembówku wybudowano dworzec kolejowy.


1880    W Dziembówku wybudowano domek rzemie?lników (obecnie przedszkole).


4 marca1881   Siedem rodzin z Dziembowa wyjecha?o do Ameryki.


7 wrze?nia 1887   W szko?ach elementarnych i gimnazjach w zaborze pruskim zlikwidowano ca?kowicie nauk? w j?zyku polskim.


1888    W dolnej cz??ci Krzewiny odkryto eksploatowane do dzi? pok?ady ?wiru i kamienia.


1888 - 1889   Na trasie kolejowej Krzy? - Pi?a - Bydgoszcz u?o?ono drugi tor.


24 wrze?nia 1889 W Morzewie urodzi? si? Walter Krawiec, malarz, przedstawiciel impresjonizmu ameryka?skiego (zmar?  8.06.1982 w Chicago).

                                                                                                   


1894    W Poznaniu zosta?o za?o?one Niemieckie Towarzystwo Kresów Wschodnich (Hakata).


20 pa?dziernika 1895    Po?wi?cenie nowego ko?cio?a ewangelickiego w Brodnej (wyburzony 1972).              

      

 

 

 

Reprodukacja pocztówki ze zbiorów Marka Krygowskiego (Pi?a)   


1897     Nauczyciel Edmund Bernacki (ur. w 1875 r.; ojciec biskupa Lucjana Bernackiego) karnie przeniesiony ze szko?y w Dziembowie do Go?cieradza za  przygotowanie  w j?zyku polskim wyst?pu uczniów przed komisj? o?wiatow?. Pó?niej usuni?ty z pracy  nauczycielskiej. Zamordowany przez Niemców  w Forcie VII w Poznaniu, w listopadzie 1939 r.

                       

 

 


1902 Urz?dy pocztowe dzia?aj? w Kaczorach, ?mi?owie, Zelgniewie


1902 Parafie katolickie w Morzewie i ?mi?owie nale??  do Dekanatu Nak?o. S? 2 parafie ewangelickie: w Brodnej i Dziembowie.


1904 Parlament pruski przeg?osowa? wymierzon? w Polaków ustaw? budowlan? o osadnictwie, na podstawie której chciano ograniczy? mo?liwo?? budowy domów przez Polaków w zaborze pruskim


27 wrze?nia 1905 W ?mi?owie po?wi?cono nowo zbudowany w stylu neogotyckim ko?ció?.


1906 Po?ar ko?cio?a w Morzewie. Ko?ció? w 1908 r. odrestaurowano  na starych murach.


1908   Sejm pruski uchwali? antypolsk? "Ustaw? kaga?cow?" a wobec braku pozytywnych wyników dotychczasowych dzia?a? Komisji Kolonizacyjnej uchwali? "Ustaw? wyw?aszczeniow?".


9 listopada 1908 Urodzi? si? najstarszy mieszkaniec Kaczor:

                                    Kazimierz Rybak.

 

 


 


1912 Hans Kenzler wybudowa? pa?ac w Krzewinie.


11 lutego 1913  Bracia ewangelicy wy?wi?cili  ko?ció? w Kaczorach. Wy?wi?cenia dokona? superintendent z Bydgoszczy.  


17 lipca 1913 Ko?o Kaczor rozbi? si? niemiecki sterowiec SL1 (Schütte-Lanz 1) zbudowany wed?ug projektu Johanna Schütte (profesora ówczesnej Technische Hochschule w Gda?sku).


3 - 5 grudnia 1918  W Poznaniu obraduje Polski Sejm Dzielnicowy. W?ród 4 delegatów powiatu chodzieskiego jest Franciszek Janic z Dziembowa.


20 stycznia 1919  Do Morzewa i Dziembowa wkraczaj? powsta?cy wielkopolscy.


1920 Powsta?a jednostka Ochotniczej Stra?y Po?arnej   w Morzewie.


30 wrze?nia 1921 Pierwszy w wolnej Polsce powszechny spis ludno?ci.


1 pa?dziernika 1921 Powsta? Zwi?zek Obrony Kresów Zachodnich; w pa?dzierniku 1934 r. okr?g pozna?ski zwi?zku liczy?  - 8673 cz?onków


1923  Powsta?a jednostka Ochotniczej Stra?y Po?arnej  w Kaczorach.


1924   Dla ukrócenia przemytu rz?d rozpocz?? budow? „domów granicznych” czyli placówek stra?y celnej, m.in. w Jeziorkach.


1924  Uko?czono budow? nowej szosy z Morzewa do Dziembowa.


1924 Powiat chodzieski posiada „najdok?adniej opracowany” projekt linii kolejowej Kaczory – Dziembówko.


1925   Urz?dy pocztowe dzia?aj? w Dziembowie, Kaczorach, ?mi?owie, Zelgniewie.


1925   W Morzewie i Rzadkowie dzia?aj? cegielnie.


1925   W Dziembowie i Morzewie dzia?a Towarzystwo Powsta?ców i Wojaków im. Józefa Raczkowskiego w Chodzie?y. 
 (Józef Raczkowski: Komendant chodzieskiej grupy powsta?czej w okresie Powstania Wlkp. Pochodzi? z Manieczek. Jako dowódca powsta?ców, chodzieskich bra? czynny udzia? w walkach z Niemcami; 8 stycznia 1919 roku zosta? ?miertelnie ranny. By? pierwszym poleg?ym powsta?cem chodzieskim. Jego imi? nosi jedna z ulic w Chodzie?y.)


6 wrze?nia 1925  „Na zwo?any do Chodzie?y Zjazd Towarzystwa M?odzie?y Polskiej przyby?y (…) towarzystwa z W?growca, Rogo?na, Czarnkowa, Dziembowa i Kaczor w ogólnej liczbie 127 cz?onków.” ["Gazeta Bydgoska", nr 207, 9.09.1925]


1926 Powstaj? jednostki Ochotniczej Stra?y Po?arnej   w Zelgniewie i Prawomy?lu.


27 marca 1926  Podpisana w Berlinie polsko – niemiecka umowa kolejowa przewiduje „wybudowanie bocznicy z Dziembówka do przej?cia (granicznego) Kaczory”.


13 czerwca 1926 Ochotnicza Stra? Po?arna  ?mi?owo zdoby?a trzeci? nagrod? i list pochwalny na ?wiczeniach odbytych z okazji Zjazdu Okr?gu XI Stra?y Po?arnych w Chodzie?y.


pa?dziernik 1926 Na mi?dzynarodowej konferencji kolejowej w Berlinie uzgodniono,?e od 15 maja 1927 r. „wprowadzony ma by? bezpo?redni poci?g po?pieszny Warszawa – Berlin via Toru?, Bydgoszcz – Kaczory”


lato 1927 Rozpocz??a si? przebudowa toru kolejowego na linii Nak?o – KaczorySzyny 12 - metrowe zast?powane s? 15 - metrowymi.


19 lutego 1928 Dziembowo. Towarzystwo Powsta?ców i Wojaków urz?dzi?o w sali Konstantego Kledzika zabaw? z przedstawieniem amatorskim „Ponad ?nieg bielszym si? stan?”.  


6 listopada 1928 Dziembówko. Po?ar w zabudowaniach huty szk?a. Sp?on?? chlew. Uratowano domy mieszkalne hutników, które zacz??y si? pali?.


lato 1929 Na kolonii letniej w Dziembówku, w mieszkaniach huty szk?a, przebywa?o 50 dzieci z Bydgoszczy.


26 marca 1931 W?adze niemieckie przyj??y propozycj? Polski, by przed?u?y? czas otwarcia niektórych  przej?? granicznych od ?witu do pó?nocy. Uzgodnienie wchodzi w ?ycie od 01.04.1931 i obejmuje m.in. przej?cie graniczne w Jeziorkach


6 maja 1931  "Wskutek ostatnich deszczów w okolicy Morzewa Note? wyst?pi?a ze swego koryta i zala?a ni?ej po?o?one pola na szeroko?ci przesz?o 300 metrów. Woda dochodzi do 120 cm ponad poziom zwyk?y. Zbo?a zasiane na terenach przybrze?nych stoj? pod wod?."


17 maja 1931 Dziembowo. Uroczysto?? "ods?oni?cia i po?wi?cenia tablicy pami?tkowej ku czci poleg?ych bohaterów w wojnie ?wiatowej  i w  walce o wolno?? niepodleg?ej Ojczyzny. Po?wi?cenia dokona? ks. prob. Józef Smoli?ski z Morzewa. Tablic? wmurowano w  Bo?? M?k?  na rozstaju dróg."


12 lipca 1931 Doroczne strzelanie i zabawa Towarzystwa Powsta?ców  i Wojaków w Równopolu.


16 lipca 1931 "Gazeta Bydgoska", nr 161 z 16.07.1931, w artykule „Ograniczenie ruchu kolejowego” informuje: „Z powodu s?abej frekwencji podró?nych Gda?ska Dyrekcja Kolejowa przeprowadza z dniem 15.7.31 r. nast?puj?c? redukcj? poci?gów pasa?erskich: (…) 5) Bydgoszcz – Pi?a: poc. 1029 odj. z Bydgoszczy 23,55 przyj. Pi?a 2,28; poc. 1030 odj. z Kaczor 20,55 przyj. Bydgoszcz 23,10.”


25 lipca 1931  "Gazeta Bydgoska" nr 178 z 05.08.1931 r. w artykule Przyj?cie zb??kanego samolotu” pisze: „W sobot?, dnia 25 b.m. [tj. lipca ] Odstawiony zosta? na przej?ciu granicznem w Jeziorkach, zab??kany przed kilku dniami do Pi?y polski samolot wojskowy. Niemcy odstawili samolot rozmontowany."


1 sierpnia 1931 Uleg? wypadkowi autobus kursuj?cy na linii Chodzie? - ?mi?owo. Odpad?o tylne ko?o. Pasa?erowie nie ucierpieli.


1933 Urz?dy pocztowe dzia?aj? w Kaczorach, ?mi?owie, Zelgniewie, Dziembowie, Prawomy?lu.


12 maja 1935  Zmar? marsza?ek Józef Pi?sudski. W dniu jego pogrzebu harcerze i zuchy ze szko?y w Dziembowie zorganizowali podchody i ?piewali pie?ni patriotyczne przy ognisku zorganizowanym na polanie w pobli?u le?niczówki  Wac?awa Chojnackiego.


zima 1935/1936  Na trasie nr 16 komunikacji autobusowej w woj. pozna?skim ?mi?owo - Kaczory - Chodzie? kursuj? 3 autobusy: wyjazd ze ?mi?owa 6.45, 10.30 i 16.30, powrót z Chodzie?y 9.35, 14.45, 17.30. Bilet ze ?mi?owa do Kaczor kosztuje   0.50 z?, do Chodzie?y 1.50 z?.


13 listopda 1936   Erygowano Parafi? p.w. Matki Boskiej Anielskiej  w Rzadkowie.


23 maja 1937 "?wi?to pie?ni" w Kaczorach.


1938 Oddano do u?ytku ko?ció? w Rzadkowie.


1939  Komisariat Kaczory zatrudnia? 48 stra?ników granicznych. Od sierpnia 1939 roku do s?u?by granicznej wesz?y plutony rezerwistów.


1 wrze?nia 1939  Dywersyjny oddzia? niemiecki zaatakowa? posterunek celny w Jeziorkach 1 wrze?nia o godzinie 1.40! Kapral Piotr Konieczka nie da? si? zaskoczy?. Samotny obro?ca odpowiedzia? ogniem. Póki nie zosta? ranny, trzyma? atakuj?cych w szachu. Po pojmaniu napastnicy bezlito?nie go dobili.  14 wrze?nia 2010 roku kapral Piotr Konieczka zosta? odznaczony po?miertnie przez Prezydenta RP Krzy?em Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.


7 listopada 1939 Na Wzgórzach Morzewskich Niemcy rozstrzelali 45 mieszka?ców powiatu chodzieskiego.


noc 11/12 listopada 1939 W Paterku ko?o Nak?a hitlerowcy przeprowadzili egzekucj? 35 ksi??y: w?ród nich zgin?? ks. proboszcz Henryk Warkoszewski  z Rzadkowa.


luty 1946 Pierwszy po wojnie powszechny spis ludno?ci.


4 wrze?nia 1946 Wy??czenie gromady Dziembowo z gminy wiejskiej Uj?cie.


9 listopada 1947   Ks. pra?at Ignacy Geldner,  proboszcz Parafii ?mi?owo, z upowa?nienia Kurii Metropolitalnej w Gnie?nie, dokona? po?wi?cenia poewangelickiego ko?cio?a w Kaczorach przystosowanego do sprawowania ofiary Mszy ?w. Patronem ko?cio?a zosta? ?w. Andrzej Bobola – m?czennik. O?rodek duszpasterski w Kaczorach obs?ugiwany by? przez kap?anów z Parafii ?mi?owo, jako filialny, do 1967 r.


28 stycznia 1950 Otwarcie szko?y w Kaczorach odbudowanej po zniszczeniach wojennych.


1954 - 1996    Zbigniew Piasek pe?ni funkcj? so?tysa Brodnej.


10 grudnia 1962  Ks. Prymas Stefan Wyszy?ski tworzy parafi? w Dziembowie. Pierwszy proboszcz: ks. Józef Mecha.


maj 1963 W Brodnej pop?yn?? pr?d elektryczny,


1 wrze?nia 1966 W Polsce utworzono szko?y 8 - klasowe.


28 kwietnia 1967 Ks. Prymas Stefan Wyszy?ski tworzy parafi? w  Kaczorach. Pierwszy proboszcz: ks. W?adys?aw Dopiera?a.


1 wrze?nia 1969 Szko?a Podstawowa w Zelgniewie rozpoczyna prac? w nowym budynku.


1971    Brodna doczeka?a  si?  drogi  asfaltowej,  która  po??czy?a  j?  z tras?  ?mi?owo - Zelgniewo


1 wrze?nia 1973 W Polsce utworzono zbiorcze szko?y gminne. Powsta?a Zbiorcza Szko?a Gminna w Kaczorach.


1974    Do Brodnej  dotar?  pierwszy  autobus.


          pa?dziernik 1978 Przez parafie gminy Kaczory peregrynuje kopia obrazu Matki Boskiej
          Cz?stochowskiej
. W dniu wyboru Papie?a Jana Paw?a II, tj. 16 pa?dziernika 1978 r.,
          obraz zosta? przekazany z Kaczor do Rzadkowa.


1 stycznia 1986  Utworzono Nadle?nictwo Kaczory.


1988    Otwarto sale gimnastyczne w Kaczorach i ?mi?owie.


grudzie? 1989 Na trasie kolejowej Pi?a - Bydgoszcz uruchomiono lini? elektryczn?.


1 wrze?nia 1990  Do  polskiej szko?y wróci?a religia.


1992    Rozpocz??a  produkcj? Fabryka Papieru KACZORY   spó?ka z o.o. Pocz?tkowo istnia?a pod nazw?: Przedsi?biorstwo Produkcyjno - Handlowe „PAKS”.


13 listopada 1992 Powstaje Dekanat Wysoka, do którego wchodz? parafie Gminy Kaczory (jako cz??? dawnego Dekanatu Bia?o?liwie),


1 wrze?nia 1993 Oddano do u?ytku nowy budynek szko?y w ?mi?owie.


1994   Utworzony zosta? rezerwat przyrody „Torfowisko Kaczory"


1 wrze?nia 1999 Szko?y 8 - klasowe przekszta?cono w 6 - klasowe. Powstaje Gimnazjum  w Kaczorach. W pierwszym roku jego pracy uczniowie odbywaj? zaj?cia w Kaczorach, ?mi?owie i Dziembowie.


wrzesie? 2000     W Gminnym O?rodku Kultury w Kaczorach powsta? zespó? wokalny „Sonata”. ?piewaj? w nim panie mieszkaj?ce w gminie Kaczory. Rocznie „Sonata” daje ok. 30 koncertów.


1 wrze?nia 2002 Oddano do u?ytku ostatni? cz???  rozbudowanej Szko?y Podstawowej i Gimnazjum w Kaczorach.


2003     Za?o?ono Zelgniewski Klub Sportowy.


24 marca 2004  Parafie Gminy Kaczory przynale?ne do Dekanatu Wysoka staj? si? cz??ci? nowo powsta?ej Diecezji Bydgoskiej.


29 czerwca 2009 W ?mi?owie obchody 50-lecia istnienia klubu sportowego "Orkan".


1 wrze?nia 2009 W Jeziorkach ods?oni?to obelisk upami?tniaj?cy kaprala Piotra Konieczk?. Napis na czerwonym granicie informuje o bohaterskiej ?mierci ?o?nierza „...broni?c polskiego urz?du celnego w Jeziorkach i ojczystego progu, jako pierwszy w Wielkopolsce poleg? ?mierci? bohatera kapral Piotr Konieczka…”   

 

 


16 pa?dziernika 2009 Gimnazjum w Kaczorach nadano
                                                     imi? Jana Paw?a II.
          

 


5 lutego 2010 W Dziembowie otwarto rozbudowany gmach Szko?y Podstawowej i sal? gimnastyczn?.


1 maja 2010    Odby? si? I Bieg Uliczny "Kaczorska 10". Trasa: Równopole, Kaczory, Morzewo, Rzadkowo, Równopole. Dystans 10 km. Wystartowa?o 87 biegaczy.
                      
                     


16 czerwca 2013  Z okazji 90-lecia istnienia Ochotnicza Stra? Po?arna w Kaczorach otrzyma?a nowy sztandar.


10 pa?dziernika 2013  W Kaczorach oddano do u?ytku p?ywalni? "Relaks"Budowa   p?ywalni rozpocz??a si? 13 czerwca 2012 r.                                                                                                                                    

 


19 pa?dziernika 2013    Panie z Ko?a Gospody? Wiejskich w Rzadkowie ?wi?towa?y  jubileusz  50-lecia swojej dzia?alno?ci.


        21 pa?dziernika 2013   Uczniowie szkó? gminy Kaczory w ramach lekcji wychowania
                                            fizycznego rozpocz?li zaj?cia w p?ywalni „Relaks”


         20 grudnia 2013       W Jeziorkach otwarto nowo wybudowany Wiejski Dom Kultury.


1 marca  2014          50-lecie istnienia obchodzi?o Ko?o Gospody? Wiejskich
                                 w
Równopolu
.


20 marca  2014   Pojawi?y si? pierwsze informacje w  internetowej gazecie Gminy Kaczory: NaszeKaczory.plReaktorem prowadz?cym  jest Rados?aw Noska.

                                                       


 27 kwietnia  2014  Pielgrzymi z Parafii ?mi?owo pod przewodnictwem proboszcza, ks. kanonika Jerzego Ptacha, wzi?li udzia?  kanonizacji w Watykanie dwóch papie?y: Jana Paw?a II i Jana XXIII.                                                                  

 


 23 czerwca  2014  Na p?ywalni „RELAKS” odby?y si? I Mistrzostwa w P?ywaniu Szkó? Podstawowych i Gimnazjum Gminy Kaczory.


 

 

 

 

 

Konkurs

Podziel się z nami swoimi starymi zdjęciami

Czekam na wasze stare zdjęcia, którymi moglibyście się z nami podzielić. Poszukaj zdjęcia i prześlij do nas, my klika najciekaszyszych znalezisk nagrodzimy.

Czytaj więcej...